Hướng dẫn giải bài tập chất dư Ktra hóa 8 1 tiết chi tiết, dễ hiểu

Bài tập chất dư là một dạng bài tập phổ biến trong chương trình Hóa học lớp 8, thường xuất hiện trong các bài kiểm tra 1 tiết. Để giải quyết dạng bài tập này, học sinh cần nắm vững kiến thức về phản ứng hóa học, cách tính toán theo phương trình hóa học và đặc biệt là kỹ năng xác định chất dư. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu nhất để giải quyết dạng bài tập chất dư Ktra hóa 8 1 tiết.

Nắm vững kiến thức cơ bản về bài tập chất dư

Khái niệm chất dư

Trong một phản ứng hóa học, chất dư là chất phản ứng không phản ứng hết, vẫn còn dư sau khi phản ứng kết thúc.

Cách xác định chất dư

Để xác định chất dư, ta cần:

Bước 1: Viết phương trình hóa học của phản ứng.
Bước 2: Tính số mol của mỗi chất tham gia phản ứng.
Bước 3: Dựa vào tỷ lệ mol trong phương trình hóa học, xác định chất nào phản ứng hết, chất nào còn dư.

Phương pháp giải bài tập chất dư Ktra hóa 8 1 tiết

Phương pháp 1: So sánh số mol

Bước 1: Tính số mol của từng chất tham gia phản ứng.
Bước 2: Lập tỉ lệ số mol của hai chất tham gia theo đúng tỉ lệ hệ số trong phương trình hóa học.
Bước 3: So sánh tỉ lệ số mol đã tính với tỉ lệ hệ số.
- Nếu tỉ lệ số mol bằng tỉ lệ hệ số, hai chất phản ứng vừa đủ.
- Nếu tỉ lệ số mol khác tỉ lệ hệ số, chất nào có tỉ lệ số mol/hệ số lớn hơn là chất dư.

Phương pháp 2: Tính theo chất phản ứng hết

Bước 1: Giả sử một trong hai chất phản ứng hết.
Bước 2: Tính toán lượng sản phẩm tạo thành từ lượng chất đã giả sử phản ứng hết.
Bước 3: So sánh lượng sản phẩm tính được với lượng sản phẩm đề bài cho:
- Nếu lượng sản phẩm tính được bằng lượng sản phẩm đề bài cho, giả sử đúng, chất đó phản ứng hết.
- Nếu lượng sản phẩm tính được khác lượng sản phẩm đề bài cho, giả sử sai, chất đó là chất dư.

Ví dụ minh họa giải bài tập chất dư Ktra hóa 8 1 tiết

Ví dụ 1

Cho 6,5g Zn tác dụng với 8g dung dịch HCl 36,5%.

a. Viết phương trình phản ứng hóa học.

b. Tính thể tích khí H2 thu được ở điều kiện tiêu chuẩn (0°C, 1 atm).

c. Tính khối lượng chất dư sau phản ứng.

Bài giải

a. Phương trình phản ứng:

 Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2

nZn = 6,5/65 = 0,1 mol
mHCl = 8 . 36,5% = 2,92g
nHCl = 2,92/36,5 = 0,08 mol

Lập tỉ lệ: nZn/1 = 0,1 > nHCl/2 = 0,04 => Zn dư, HCl phản ứng hết.

Theo phương trình phản ứng: nH2 = 1/2 . nHCl = 0,04 mol

Thể tích khí H2 thu được: VH2 = 0,04 . 22,4 = 0,896 lít.

Theo phương trình phản ứng: nZn(pư) = 1/2 . nHCl = 0,04 mol

=> nZn(dư) = 0,1 – 0,04 = 0,06 mol

=> mZn(dư) = 0,06 . 65 = 3,9 gam

Vậy khối lượng chất dư sau phản ứng là 3,9 gam Zn.

[image-1|giai-bai-tap-chat-du-hoa-8|Giải bài tập chất dư Hóa 8|A student is working on a chemistry problem related to excess reactants.]

Ví dụ 2

Cho 11,2 lít khí H2 (đktc) tác dụng với 16g Fe2O3 nung nóng.

a. Viết phương trình phản ứng hóa học.

b. Sau phản ứng, chất nào còn dư? Dư bao nhiêu gam?

c. Tính khối lượng Fe tạo thành sau phản ứng.

Bài giải

a. Phương trình phản ứng:

  Fe2O3 + 3H2  →  2Fe + 3H2O

nH2 = 11,2/22,4 = 0,5 mol
nFe2O3 = 16/160 = 0,1 mol

Lập tỉ lệ: nFe2O3/1 = 0,1 < nH2/3 = 0,167 => Fe2O3 phản ứng hết, H2 dư.

Theo phương trình phản ứng: nH2(pư) = 3 . nFe2O3 = 0,3 mol

=> nH2(dư) = 0,5 – 0,3 = 0,2 mol

=> mH2(dư) = 0,2 . 2 = 0,4 gam

Vậy sau phản ứng, H2 dư 0,4 gam.

Theo phương trình phản ứng: nFe = 2 . nFe2O3 = 0,2 mol

=> mFe = 0,2 . 56 = 11,2 gam

Vậy khối lượng Fe tạo thành sau phản ứng là 11,2 gam.

Mẹo giúp bạn giải bài tập chất dư Ktra hóa 8 1 tiết hiệu quả

Nắm chắc kiến thức về phản ứng hóa học, cách viết và cân bằng phương trình hóa học.
Nắm vững định luật bảo toàn khối lượng, định luật bảo toàn nguyên tố.
Rèn luyện kỹ năng tính toán theo phương trình hóa học.
Làm nhiều bài tập để nâng cao kỹ năng giải bài tập chất dư.

[image-2|meo-giai-bai-tap-chat-du-hoa-8|Mẹo giải bài tập chất dư Hóa 8|Tips and tricks for solving chemistry problems about excess reactants, written in Vietnamese.]

Kết luận

Bài tập chất dư là một dạng bài tập quan trọng trong chương trình Hóa học lớp 8. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích và kỹ năng cần thiết để giải quyết dạng bài tập này một cách dễ dàng.

FAQ

Câu hỏi 1: Làm thế nào để phân biệt chất dư và chất hết?

Trả lời: Chất dư là chất còn lại sau phản ứng, còn chất hết là chất phản ứng hoàn toàn và không còn lại sau phản ứng.

Câu hỏi 2: Có bao nhiêu phương pháp giải bài tập chất dư?

Trả lời: Có 2 phương pháp chính để giải bài tập chất dư: phương pháp so sánh số mol và phương pháp tính theo chất phản ứng hết.

Câu hỏi 3: Khi tính toán theo phương trình hóa học, cần lưu ý điều gì?

Trả lời: Cần chú ý cân bằng phương trình hóa học trước khi tính toán, đồng thời sử dụng đúng đơn vị của các đại lượng.

Cần hỗ trợ?

Nếu bạn cần hỗ trợ thêm về kiến thức Hóa học hoặc giải đáp các thắc mắc về bài tập chất dư, hãy liên hệ với chúng tôi:

Số Điện Thoại: 0373298888

Email: [email protected]

Hoặc đến địa chỉ: 86 Cầu Giấy, Hà Nội.

Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7 sẵn sàng hỗ trợ bạn!